صحت و تواتر حدیث غدیر بخش سوم
- يكشنبه, ۷ مهر ۱۳۹۲، ۱۰:۰۴ ق.ظ
*** آلوسی در ” روح المعانی ” ج ۶ ص ۱۹۵ چنین می گوید :
” وعن الذهبى أن من کنت مولاه فعلى مولاه متواتر یتقین أن رسول الله ( صلى الله علیه و سلم ) قاله “
( ذهبی گفته است :
روایت من کنت مولاه فعلی مولاه آنچنان متواتر است که یقین پیدا می شود رسول الله
صلی الله علیه – و آله – وسلم آن را فرموده است)
روح المعانی فی تفسیر
القرآن العظیم والسبع المثانی ، اسم المؤلف: العلامة أبی الفضل شهاب الدین السید
محمود الألوسی البغدادی الوفاة: ۱۲۷۰هـ ، دار النشر : دار إحیاء التراث العربی – بیروت
وی در مورد این روایت ، سخنان دیگری نیز دارد .
” نعم ثبت عندنا أنه صلى الله علیه وسلم قال فی حق الأمیر کرم الله تعالى وجهه هناک : من کنت مولاه فعلى مولاه وأنت تعلم أن ذلک القول منه علیه الصلاة والسلام فی أمیر المؤمنین کرم الله تعالى وجهه کان فی غدیر خم “
( آری ! در نزد ما – اهل سنت – ثابت است که پیامبر
اکرم صلی الله علیه – و آله – وسلم در حق علی – علیه السلام – فرموده است : من کنت مولاه فعلی مولاه. و می دانی که این قول
رسول الله صلی الله علیه – و آله – وسلم در حق امیرالمومنین – علیه السلام – در غدیر خم بوده است )
*** محمد بن اسماعیل امیر صنعانی در ” اجابه السائل شرح بغیه الامل ” ص
۹۸ در توضیح خبر متواتر چنین می گوید :
” ومن ذلک حدیث من کنت مولاه فعلی مولاه فإن له مائة وخمسین طریقا قال العلامة المقبلی بعد سرد بعض طرق هذا الحدیث ما لفظه فإن لم یکن هذا معلوما فما فی الدنیا معلوم وجعل هذا الحدیث فی الفصول من المتواتر لفظا “
( و از این گروه (
اخبار متواتر ) حدیث من کنت مولاه فعلی مولاه می باشد که برای آن ۱۵۰ طریق روایی
وجود دارد . علامه مقبلی بعد از بیان برخی از طرق این روایت چنین می گوید : اگر
صحت این روایت معلوم نباشد پس در دنیا هیچ چیز معلوم نیست و این روایت را در کتاب
الفصول ، جزء روایات متواتر لفظی قرار می دهد )
أصول الفقه المسمى
إجابة السائل شرح بغیة الآمل ، اسم المؤلف: محمد بن إسماعیل الأمیر الصنعانی
الوفاة: ۱۱۸۲ ، دار النشر : مؤسسةالرسالة – بیروت – ۱۹۸۶ ، الطبعة : الأولى ، تحقیق : القاضی حسین بن
أحمدالسیاغی و الدکتور حسن محمد مقبولی الأهدل
امیر صنعانی در ” توضیح الافکار ” ج ۱ ص ۲۴۳ چنین می
گوید:
” و قد عده ائمه من المتواتر “
( علمای دین ، این روایت را از متواترات قرار داده اند )
توضیح الأفکار لمعانی تنقیح
الأنظار ، اسم المؤلف: محمد بن إسماعیل الأمیر الحسنی الصنعانی الوفاة: ۱۱۸۲هـ ،
دار النشر : المکتبة السلفیة – المدینة المنورة ،
تحقیق : محمد محی الدین عبد الحمید
*** ابن حجر مکی در ” الصواعق المحرقه ” ج ۱ ص ۱۰۶ و ۱۰۷
چنین می گوید :
” أنه حدیث صحیح لا مریة فیه وقد أخرجه جماعة کالترمذی والنسائی وأحمد و طرقه کثیرة جدا … و لا التفات لمن قدح فی صحته “
( حدیث غدیر ، حدیث صحیحی می باشد که در آن شکی نیست و گروهی از علما همانند ترمذی و نسایی و احمد بن حنبل آن را روایت کرده و طرق روایی آن واقعا زیاد است …. و به نظر کسانی که در صحت این روایت اشکال می کنند اصلا التفاتی نیست )
الصواعق المحرقة على أهل الرفض والضلال والزندقة ، اسم المؤلف: أبو العباس أحمد بن محمد بن علی ابن حجر الهیثمی الوفاة: ۹۷۳هـ ، دار النشر : مؤسسة الرسالة – لبنان – ۱۴۱۷هـ – ۱۹۹۷م ، الطبعة : الأولى ، تحقیق : عبد الرحمن بن عبد الله الترکی – کامل محمد الخراط
*** عجلونی در ” کشف الخفاء ” ج ۲ ص ۳۶۱ چنین می گوید :
” فالحدیث متواتر او مشهور “
( حدیث غدیر از روایات متواتر یا مشهور می باشد )
کشف الخفاء ومزیل الإلباس عما اشتهر من الأحادیث على ألسنة الناس ، اسم المؤلف: إسماعیل بن محمد العجلونی الجراحی الوفاة: ۱۱۶۲ ، دار النشر : مؤسسة الرسالة – بیروت – ۱۴۰۵ ، الطبعة : الرابعة ، تحقیق : أحمد القلاش
*** ابن حمزه حرانی حسینی در ” البیان و التعریف ” ج ۲ ص ۲۳۰ چنین می گوید :
” أخرجه الإمام أحمد ومسلم عن البراء بن عازب رضی الله عنه وأخرجه أحمد أیضا عن بریدة بن الحصیب رضی الله عنه وأخرجه الترمذی والنسائی والضیاء المقدسی عن زید بن رقم رضی الله عنه قال الهیثمی رجال أحمد ثقات وقال فی موضع آخر رجاله رجال الصحیح وقال السیوطی حدیث متواتر “
( حدیث غدیر را امام احمد و مسلم از براء بن عازب و همچنین احمد از برید بن خصیب و ترمذی و نسایی و ضیاء الذین مقدسی از زید بن ارقم روایت کرده اند . هیثمی در مورد این روایت می گوید : رجال روایت احمد همگی ثقه می باشند و در جای دیگر می گوید : رجال او از رجال صحیح می باشد و سیوطی می گوید : این حدیث متواتر است )
البیان والتعریف فی أسباب ورود الحدیث الشریف ، اسم المؤلف: إبراهیم بن محمد الحسینی الوفاة: ۱۱۲۰ ، دار النشر : دار الکتاب العربی – بیروت – ۱۴۰۱ ، تحقیق : سیف الدین الکاتب
اینها گوشه ای است اندک از منابع اهل سنت در تصحیح حدیث غدیر بلکه در اثبات تواتر آن …
